Program Kılavuzu

  • PROGRAM KILAVUZU

Genel Bilgi

Üniversitemizde 2019-2020 güz yarılından itibaren eğitim-öğretimde kalite güvencesinin sağlanması bağlamında Bologna sürecinin ötesine geçen özgün bir uygulamaya imza atılmış, tüm önlisans ve lisans programlarında Program Kılavuzu uygulamasına geçilmiştir. Bu uygulama ile öğrenci alan her bir program; programa ait genel bilgilerin, akademik takvimin, öğrenci danışmanları ve öğretim elemanlarına ilişkin bilgilerin, program yeterliklerinin, ders planlarının ve haftalık ders programlarının bulunduğu bir Program Kılavuzu hazırlamaktadır. Ders planlarında her hafta işlenen konular ve elde edilecek kazanımlar yazılmaktadır. Böylelikle Üniversitenin her bir programında elde edilmesi planlanan kazanımların izlemesi kolaylaşmakta ve kalite güvencesi sağlanabilmektedir. Program kılavuzu uygulamasıyla getirilen bir başka yenilik öğrencilerle daha dönem başlamadan örnek sınav sorularının, sınavlar sonrasında ise sınav soru ve cevaplarının paylaşılmasıdır. Böylelikle ölçme ve değerlendirmede de daha şeffaf ve adil bir süreç oluşturulmuştur. Yine Program Kılavuzu uygulaması gereği öğretim elemanlarımızın öğrencilerle ders notlarını paylaşmaları zorunlu hale getirilmiştir.


Program Kılavuzu tanıtım videosu için tıklayınız


Gerekçe

Yükseköğretimde her bir program kendine özgü yeterliliklere sahiptir. Öğretim sürecinin bu yeterlilikler doğrultusunda yürütülmesi programın amacına ulaşması bakımından oldukça önemli görülmektedir. Yeterlikler temelinde yürütülen bir programdan mezun olan öğrencilerin niteliklerinin daha yüksek olacağı değerlendirilmektedir. Mevcut durum incelendiğinde bazı derslerin program yeterliliklerinden ve ders kazanımlarından uzak bir şekilde yürütüldüğü görülmektedir. Kimi zaman bir derste öğrenciler kazanımların çoğunu elde edemezken bir başka derste öğrencilere aşırı yükleme yapılabilmektedir. Kimi durumlarda da öğretim üyeleri program yeterlikleri ve ders kazanımlarını ya bilmemekte ya da dikkate almayabilmektedir.

Bilindiği gibi bir programda yer alan bir ders birden fazla öğretim üyesi tarafından yürütülebilmektedir. Aynı dersi veren öğretim üyeleri çoğu durumda dersin amacı, kazanımları, içerik ve kaynakları ile ölçme ve değerlendirme süreci noktasında ortak bir yol izlememektedir. Ancak bu durum aynı dersi alan öğrencilerin farklı kazanımlara, farklı yollarla ve farklı değerlendirme süreçlerinden geçerek ulaşmalarına neden olmaktadır. Bu farklı uygulamalar «kolay ders / zor ders» ya da «kolay hoca / zor hoca» gibi kavramların oluşmasına neden olabilmektedir. Aynı derse ilişkin böylesi farklı uygulamalar öğrencilerde adaletsizlik algısı oluşturabilmektedir. Bunun yanında öğretim elemanları da öğrencilerle gereksiz çatışma durumlarına girebilmektedir. Bu amaçla her bir programda yer alan derslerin amaç, kazanımlar, içerik ve kaynaklar ile ölçme ve değerlendirme boyutları bakımından standart hale getirilmesi mevcut farklılıkların ortadan kaldırılması anlamında önemli bir gereklilik olarak görülmektedir.

Yukarıda sözü edilen hususlar doğrultusunda Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi bünyesinde yer alan programların, öğretim sürecinin hem öğrenci, hem öğretim üyesi bakımından standartlaştırılması ve öğretim sürecinin ve mezun niteliğinin arttırılması noktasında, ilgili tüm başlıkları içeren bir program kılavuzunun hazırlanması gerekli görülmüştür. Bu türlü bir kılavuzun hazırlanması ile programda öğrenim gören öğrenciler sürecin başından sonuna kadar takip edebilecekleri bir kılavuza sahip olabileceklerdir. Böylece süreç sürprizlerden arındırılmış olacaktır. Üniversite birinci sınıfa başlayan bir öğrenci için yükseköğretim sürecinin bu kılavuzla daha anlaşılır hale getirilmesi öğrencilerin adaptasyonu bakımından da fayda sağlayacaktır. Diğer yandan her yarıyıl yeni dersler ve çoğu zaman yeni öğretim üyeleri ile öğretim sürecine başlayan ara sınıf öğrencileri için de süreçle ilgili gerekli bilgilerin bir arada yer aldığı, kolaylıkla ulaşabilecekleri bir kılavuzun varlığı önemli bir yarar sağlayacaktır. Program kılavuzu öğrenci ve öğretim üyesine yol göstereceği gibi yönetim açısından da şeffaflık ve hesap verebilirlik bakımlarından önemli bir işlev görecektir.

Program kılavuzun Bologna bilgi paketi uygulamasından farkı nedir?

Program kılavuzu 14 haftalık konu başlıklarının ötesine geçerek her haftanın, her saatin kazanımlarını ve içeriklerini ayrıntılı olarak barındırmaktadır. Ayrıca program kılavuzu uygulaması kapsamında öğrencilerle sınavlardan önce örnek sınav soruları ve ders notları, sınavlardan sonra ise sınav soru ve cevapları paylaşılmaktadır.

Program kılavuzu içeriği

Genel Bilgiler: Programın adı, tarihçesi, amacı, bölüm başkanı, bölüm sekreteri, anabilim dalı başkanı, mezuniyet koşulları, ölçme ve değerlendirme, iletişim

Akademik Takvim

Öğrenci Danışmanları: Her bir sınıf düzeyi için ilgili yıla göre öğrenci danışmanlarının adları, iletişim adresleri ve fotoğrafları

Öğretim Elemanları: İlgili programda görev yapan öğretim üyeleri ve elemanlarının adları, iletişim adresleri ve fotoğrafları

Program Yeterlikleri

Program Dersleri: İlgili programın her bir yarıyılı için derslerin adı, ders saati (teorik ve uygulama) ve dersi veren öğretim üyelerine ilişkin bilgiler

Haftalık Ders Programları: İlgili programın her bir yarıyıl için 14 haftalık ders programlarında ilgili saatteki dersin adı, dersin konusu, dersi veren öğretim üyesi bilgileri

Ders Planları: Dersi veren öğretim üyesi, iletişim bilgileri, dersin saati, yeri, amacı, kazanımları, 14 haftalık konu dağılımları (program yeterlikleri ile ilişkilendirilmeli), kaynaklar, değerlendirme, örnek sınav soruları ve cevap anahtarı


Dekan/Müdür

  • Kurumundaki programlara ilişkin kılavuzların hazırlanması sürecini yürütmek
  • Süreçle ilgili görev dağılımları ile ilgilenmek
  • Kılavuzların zamanında ve usulüne uygun hazırlanmasını sağlamak

Bölüm Başkanı

  • Bölümüne ilişkin program kılavuzlarının hazırlanması ile ilgili süreci yürütmek
  • Görev dağılımlarını yapmak ve görevlerin zamanında tamamlanmasını temin etmek
  • Program kılavuzunun nihai halini almasını sağlamak

Anabilim Dalı Başkanı

  • Program kılavuzunda yer alan aşağıdaki başlıkları kendi program bilgileri doğrultusunda yazmak
    • Genel bilgiler
    • Akademik takvim
    • Öğrenci danışmanları
    • Öğretim elemanları
  • Program öğretim elemanları ile birlikte program yeterliliklerini belirlemek
  • Program derslerinin adı, saati ve dersi veren öğretim üyeleri bakımından dönemlere göre listelenmesini sağlamak
  • Dönemlere göre ders programlarının hazırlanmasını sağlamak
  • Program derslerini veren öğretim elemanları tarafından ders planlarının, kılavuzda yer alan örneğe uygun olarak hazırlanmasını sağlamak
  • Dersler ile program yeterlilik ilişkilerinin kılavuzda yer alan ilgili bölüme eklenmesini sağlamak
  • Ders kazanımları ile program yeterliklerinin titizlikle hazırlanmasını ve örtüşme durumunu incelemek, sağlamak

Öğretim Elemanları

  • Bölüm ve anabilim dalı başkanı koordinesi doğrultusunda diğer öğretim elemanları ile birlikte program yeterliklerinin belirlenmesinde görev almak
  • Ders sorumlusu olarak, aynı dersi veren diğer öğretim elemanları ile birlikte, verilen derslere ilişkin ders planlarını (kılavuzda yer alan örneğe göre) hazırlamak
  • Aynı dersi veren diğer öğretim elemanlarıyla birlikte alanıyla ilgili dersler ile program yeterlilikleri ilişkisini kurmak ve kılavuzda ilgili yerlere eklemek
  • Yapılan tüm bu işlemleri her öğretim yılının güz ve bahar döneminde güncellemek

Program Kılavuzu İnceleme Komisyonu

Akademik birimlerdeki Bölüm Kalite Temsilcileri o birimin Program Kılavuzu İnceleme Komisyonu'nu oluşturur. Bölüm Kalite temsilcilerinden oluşan bu komisyon ilgili birimin program kılavuzlarını yayımlamadan önce kılavuzları Program Kılavuzu şablonu ve Program Kılavuzu örneğine uygunluğu bakamından değerlendirir. Program kılavuzları komisyonca verilen düzeltmeler yapıldıktan sonra akademik birim yönetimince yayımlanır. İnceleme komisyonu incelemelerini üyeleri aşağıdaki hususlara dikkat ederek yaparlar:

  • İçindekiler bölümünde sayfa numaraları belirtilmeli ve başlık tıklandığında ilgili sayfaya geçilebilmelidir
  • Dersler ve Program yeterlilikleri ilişkisinin yer aldığı tabloda bir ders ile programda hiçbir yeterlilik arasında ilişki kurulamamışsa, ilgili programın yeterlilikleri tekrar gözden geçirilmeli ve uygun yeterlilik/yeterlilikler eklenmelidir
  • Haftalık Ders Programlarında boş kalan saatler “Bağımsız Öğrenme” saati olarak belirtilmelidir
  • Ders Planlarının yer aldığı bölümde ders kazanımları için konunun alt başlıkları yerine öğrencilerin edineceği kazanımları belirten davranış ifadeleri yer almalıdır
  • Ders planlarında kazanımların sıralandığı bölümde yer alan konu başlıkları ile bir alt bölümde yer alan haftalık konu başlıkları birebir aynı olmalıdır
  • Ders planlarında haftalık ders konularının tarihleriyle birlikte yer aldığı bölümde ilgili tarih resmi tatil ise akademik takvimde yer alan telafi ders günü eklenmelidir
  • Ders planlarında bir örneklik bakımından “Final” yerine “Dönem sonu Sınavı” yazılmalıdır
  • Açık uçlu maddeler (sorular) için hazırlanan cevap anahtarlarında öğrenciden beklenenler açıkça belirtilmelidir
  • Ders kitabının/kitaplarının fotoğrafı eklenmelidir
  • Program kılavuzları bir eğitim öğretim yılı için yapıldığından hem güz hem de bahar dönemi ders planları mutlaka eklenmelidir
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Taşlıçiftlik Yerleşkesi, 60150 Tokat / TÜRKİYE Tasarım: Bilgi İşlem Daire Başkanlığı [Web Grubu], 2019© Tüm Hakları Saklıdır.